الهام عبداللهی دهکردی فعال گردشگری در یادداشتی نوشت: با گسترش فناوریهای نوین، ارتقای سطح زندگی و کاهش ساعات کاری، میزان اوقات فراغت انسانها افزایش یافته و همین امر سبب شده است که مسافرت و جهانگردی با اهداف و انگیزههای گوناگون روزبهروز رشد بیشتری داشته باشد.
چنین فعالیتی آثار گستردهای بر جوامع بر جای میگذارد که میتواند در ابعاد اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، زیستمحیطی و حتی سیاسی نمود پیدا کند.
گردشگری از جمله معدود فعالیتهای تجاری بینالمللی است که بهطور همزمان بر تمامی این حوزهها اثر میگذارد.
از یک سو، توسعه صنعت گردشگری فرصتهای شغلی ایجاد و به افزایش درآمد ساکنان و بهبود وضعیت اقتصادی جوامع کمک میکند.
از سوی دیگر، در صورت نبود مدیریت صحیح، میتواند باعث آلودگی محیط زیست، تخریب منابعطبیعی و تهدید سرمایههای ملی شود.
بنابراین گردشگری دارای آثار مثبت و منفی متعددی است و شدت یا ضعف این پیامدها بستگی به شرایط سیاسی، اقتصادی و فرهنگی کشور میزبان و نوع برخورد جوامع محلی با گردشگران دارد.
نگرش مردم نسبت به گردشگری نیز یکسان نیست، برخی جوامع گردشگران را منبعی برای درآمد و توسعه میدانند، در حالی که برخی دیگر آنان را تهدیدی برای هویت فرهنگی یا حتی نوعی سلطه خارجی قلمداد میکنند.
بهطور معمول افرادی که از فعالیتهای گردشگری بهره اقتصادی میبرند، نگاهی مثبت دارند، در حالی که گروههای بیبهره، نگرش منفی نشان میدهند.
سیاستگذاری دولتها در این میان نقشی تعیینکننده دارد، اگر رویکردها بر پایه برنامهریزی اصولی باشد، گردشگری میتواند موجب افزایش رفاه اجتماعی و رشد اقتصادی شود، اما استفاده ابزاری و کوتاهمدت از این صنعت ممکن است به کاهش اعتماد عمومی، نارضایتی اجتماعی و حتی پیامدهای منفی در بلندمدت منجر شود.
از منظر اقتصادی، گردشگری یکی از موتورهای مهم رشد بهشمار میرود، این صنعت علاوه بر ایجاد فرصتهای شغلی و افزایش درآمد، توسعه زیرساختها را تسهیل کرده و با ایجاد بازارهای تازه برای محصولات محلی، همچون صنایعدستی و تولیدات کشاورزی، به بهبود کیفیت و رونق آنها کمک میکند.
در بسیاری از کشورها گردشگری عامل متنوعسازی اقتصاد و کاهش وابستگی به منابع محدود سنتی بهشمار میرود.
با وجود این مزیتها، توسعه بیرویه گردشگری میتواند پیامدهای منفی برای محیطزیست بههمراه داشته باشد، فشار بر منابعطبیعی، افزایش حجم زباله، آلودگی هوا و آب و تغییر در اکوسیستمها از جمله چالشهایی است که در غیاب مدیریت پایدار بهوجود میآید.
بهطور کلی، گردشگری پدیدهای دو وجهی است؛ از یک طرف زمینهساز رشد اقتصادی، توسعه اجتماعی و تعامل فرهنگی است و از طرف دیگر در صورت مدیریت نامناسب میتواند تهدیدی برای محیطزیست و هویت جوامع محلی باشد.
بنابراین توسعه این صنعت نیازمند برنامهریزی دقیق، سیاستگذاری مسئولانه و توجه به ابعاد گوناگون آن است تا بتوان از مزایای آن بهرهمند شد و آثار منفی آن را به حداقل رساند.
انتهای پیام/
نظر شما